ΜΗΝΥΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΤΟΣ ΣΚΑΡΙΜΠΑ 2024
Είναι πολύ συγκινητικό, αλλά και δημιουργικό συνάμα, το γεγονός ότι το αίτημα του Συλλόγου Φίλων του Γ. Σκαρίμπα, που υποστηρίχθηκε από τους συλλογικούς φορείς της Χαλκίδας, υιοθετήθηκε ομόφωνα από το Δημοτικό της Συμβούλιο, με αποτέλεσμα το 2024 να χαρακτηριστεί ως έτος ΣΚΑΡΙΜΠΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΑΛΚΙΔΑ.
Χαιρετίζω και εγώ με τη σειρά μου αυτή την σημαντική πρωτοβουλία.
Ο Γιάννης Σκαρίμπας έχει ταυτιστεί με τη Χαλκίδα στις συνειδήσεις όλων μας. Δεν χρειάζεται να αναφερθώ εγώ στο μέγεθος του πολυτάλαντου Σκαρίμπα ως λογοτέχνη, θεατρικού συγγραφέα, ιστορικού αναλυτή και ποιητή. Έχουν μιλήσει γι’ αυτό και το έχουν αναλύσει, πολλοί άλλοι σημαντικοί άνθρωποι που έχουν μελετήσει σε βάθος το έργο του.
Απροσδόκητη, ανατρεπτική και εντελώς προσωπική, η ποίησή του Σκαρίμπα, έμεινε όμως λίγο στη σκιά του σημαντικού πεζογραφικού του έργου.
Η δική μου μικρή συμβολή, μέσα και από την εκπομπή Μελωδικές Περιπέτειες του δημοτικού σταθμού του Νέου Ηρακλείου, Επικοινωνία 94fm, σκοπό έχει την ανάδειξη των τραγουδιών που προήλθαν από την μελοποίηση ποιημάτων του Γιάννη Σκαρίμπα, από συνθέτες του τόπου μας.
Αναφέρω χαρακτηριστικά τα παρακάτω ολοκληρωμένα άλμπουμ με μελοποιημένα ποιήματα του Γιάννη Σκαρίμπα:
- ΑΦΟΡΙΣΜΟΙ (μουσική Σαράντης Κασσάρας, 1998, LP, LYRA). Στο άλμπουμ αυτό υπάρχουν μελοποιημένα τα ποιήματα: Χαλκίδα, Comedie dell’arte, Dona Mia Portoles, Έρωτας ζωγράφος, Η παρέα, Ο γλάρος, Οι φίλοι, Η δεσποινίς Λ.Π., Σιωπή!. Επίσης υπάρχουν δύο ορχηστρικά κομμάτια : «Δυο αδελφοί και οι δυο νευρικοί!» και «ο Γιάννης Σκαρίμπας στη βόλτα της Χαλκίδας».
Τραγουδούν Γιάννης Θωμόπουλος, Ρένα Βελισσαρίου και χορωδία
- ΕΑΥΤΟΥΛΗΔΕΣ (μουσική Διονύσης Τσακνής, 2010, cd, εκδόσεις Νεφέλη). Στο άλμπουμ αυτό υπάρχουν μελοποιημένα τα ποιήματα: Εαυτούληδες, Τρελός; , Τα Ρομπότ, Ο Σταθμάρχης, Ο Καμπούρης, Το Εισιτήριο, Το Πορτραίτο Της Ελιζέ Μαίηλυ, Το Πλοίο (Ο Τιτανικός), Το Φιδάκι, Χορός Συρτός, Το Βαλς Χωρίς Ντάμα, Ουλαλούμ….
Τραγουδούν Διονύσης Τσακνής, Γιώργος Μεράντζας και χορωδία.
- ΟΥΛΑΛΟΥΜ (μουσική Γιώργος Κυριακάκης, 2003, cd, ΑΡΚΥΣ). Στο άλμπουμ αυτό, λόγιας μουσικής, υπάρχουν μελοποιημένα ποιήματα, από τη συλλογή ποιημάτων Ουλαλούμ. 12 τραγούδια σε 2 ενότητες και μια εισαγωγή για σόλο φωνή, από τον πρόλογο του έργου (Σημείωμα προεισαγωγικό, ή περίληψις προηγουμένων).
Η πρώτη ενότητα τραγουδιών, με πέντε συν ένα τραγούδια του έρωτα, για μεσόφωνο και ακορντεόν (Φιγιέτα Πνευματικού, Φαντασία, Μοντέλο, Άγνωστη, Lacrimae Hominis, Ουλαλούμ) και η δεύτερη ενότητα με έξι τραγούδια του θανάτου, για βαρύτονο και ηλεκτρική κιθάρα (Ευθανασία, Μπαλάντα, Lacrimae Hominis, Ηλίας Σκαρίμπας, Βαπόρι, Υποκρισία). Τραγούδι: Μαργαρίτα Συγγενιώτου, Βαγγέλης Μανιάτης. Ακορντεόν Κώστας Ράπτης. Ηλεκτρική κιθάρα Νίκος Σπυρόπουλος.
Υπάρχουν βέβαια και μεμονωμένα ποιήματα που έγιναν τραγούδια, όπως:
- Σπασμένο καράβι, σε μουσική του Γιάννη Σπανού και ερμηνεία του Κώστα Καράλη, στο άλμπουμ «Τρίτη Ανθολογία», LP,1975, LYRA.
- Χορός συρτός, σε μουσική Χρύσανθου Μουζακίτη και ερμηνεία του Νικόλα Μητσοβολέα, στο άλμπουμ «Κέρκυρα ’81-Αγώνες ελληνικού τραγουδιού», διπλό LP, 1981, ΚΕΡΚΥΡΑ-MINOS
- Βοϊδάγγελοι, από το ποίημα Βοϊδάγγελος πρώτος, σε μουσική και ερμηνεία του Γιώργου Μακρή, στο άλμπουμ «Πέρα βρέχει», LP,1982, ΚΕΡΚΥΡΑ-MINOS.
- Ουλαλούμ, σε μουσική και ερμηνεία του Νικόλα Άσιμου, στο άλμπουμ “Το φανάρι του Διογένη», LP,1989, MINOS.
- Ειρμός, από το ποίημα «Βοϊδάγγελος δεύτερος», σε μουσική Ανδρέα Ρούσση και ερμηνεία της Νίκης Ξυλούρη, στο άλμπουμ «Εγκόλπιο», cd, 1997, LYRA.
- Η παρέα, σε μουσική του Γιώργου Σφυρίδη και ερμηνεία του Νίκου Παπάζογλου, στο άλμπουμ «περι-Θώριο», cd, 2002, LYRA.
- Φαντασία, σε μουσική και ερμηνεία από την ροκ μπάντα Asfix (Δημήτρης Λαλαίος), στο άλμπουμ « Δέκα Ευχές Πρίν Γεννηθείς», cd, 2005, Live records.
- Φαντασία, σε μουσική και ερμηνεία της Μαρίας Βουμβάκη, στο άλμπουμ «Το τεραίν του παραδείσου», cd, 2006, Σείριος.
- Ο σταθμάρχης & Φαντασία, σε μουσική και ερμηνεία του Χάρη Παπαδόπουλου, στο άλμπουμ «rec 9108”, cd, 2009, La Grande Ours.
- «Έτι δέομαί σου», σε μουσική και ερμηνεία του Θάνου Ανεστόπουλου (στο youtube, 2011)
- Θερμαστής, σε μουσική Γιάννη Μερμίγκη & Κώστα Μιχαηλίδη (Σάτυροι), στο άλμπουμ «Σολ Γαλλία Τσάμικο» ψηφιακό cd, 2013.
- Ευθανασία & Αλλαγή επαγγέλματος, σε μουσική και ερμηνεία του Γιώργου Αραπάκη (στο youtube, 2017)
- Τίποτα, σε μουσική του Νίκου Αθανασάκη και ερμηνεία της Ειρήνης Πολυδώρου (στο youtube, 2021)
- Η κυρά μου η τρέλα, σε μουσική που Παύλου Δανελάτου και ερμηνεία του Κώστα Βόμβολου (στο youtube, 2022)
- Κοιμωμένη, σε μουσική Γιώργου Κομπογιάννη και ερμηνεία της Νίκης Αναστασίου, στο άλμπουμ «Άλλες Θάλασσες», ψηφιακό cd, 2023, Musicmirror.gr
Τέλος, υπάρχουν επίσης τραγούδια με αναφορές ή εξ ολοκλήρου αφιερωμένα στον Γιάννη Σκαρίμπα, όπως:
- Για τον Σκαρίμπα (μουσική-στίχοι: Γιώργος Μακρής, από το άλμπουμ Κέρκυρα ’81-Αγώνες ελληνικού τραγουδιού, διπλό LP, 1981, ΚΕΡΚΥΡΑ-MINOS)
- Χαλκίδα (μουσική Τάσος Γκρους, στίχοι Ηλίας Κατσούλης, ερμηνεία Μανώλης Λιδάκης, από το άλμπουμ «Καράβι απόψε το φιλί», LP,1992, PORTRAIT-SONY MUSIC.
- Γλωσσολαλιά, τραγούδι σε μουσική και ερμηνεία του Παντελή Θαλασσινού και στίχους της Σοφίας Αθανασιάδου, όπου γίνεται αναφορά στα ονόματα όλων των μεγάλων ποιητών, πεζογράφων,φιλόσόφων κ.ά. που συνέβαλαν στην ανάπτυξη της ελληνικής γλώσσας, ανάμεσά τους και ο Γιάννης Σκαρίμπας.
Σε τραγούδια που βασίστηκαν στην ποίηση του Γιάννη Σκαρίμπα, ήταν αφιερωμένη και η εκπομπή μας Μελωδικές Περιπέτειες, που μεταδόθηκε την 1/10/24 από τον δημοτικό ραδιοσταθμό του Νέου Ηρακλείου Αττικής, Επικοινωνία 94 fm και μπορείτε να την ακούσετε στο παρακάτω link:
https://www.mixcloud.com/θέμης-κοτσιφάκης/ (εκπομπή 123)
Εύχομαι καλή δημιουργική συνέχεια στη δράση σας, ώστε το έργο του Γιάννη Σκαρίμπα να ακουστεί και να αγαπηθεί από όσο γίνεται περισσότερους ανθρώπους, καθώς επίσης και από τους νέους και τις νέες αλλά και στις επόμενες γενιές.
Θέμης Κοτσιφάκης
Ραδιοφωνικός παραγωγός, εκπαιδευτικός, πρώην πρόεδρος ΟΛΜΕ
email: thekotsi@gmail.com